Hoe zeven en een half jaar geluk de mist in ging

Hoe zeven en een half jaar geluk de mist in ging

Pieter IJfs


EUR 13,90

Formaat: 13,5 x 21,5 cm
Pagina aantal: 54
ISBN: 978-3-99048-137-0
Publicatie datum: 29.03.2016
Wat dementie op relatief jonge leeftijd doet met een mens, met diens partner en hoe in dit geval het onvermijdelijk was om vroegtijdig afscheid van het leven te nemen. In dit verhaal vertelt Pieter hoe het is om je partner steeds verder te zien afglijden en dat doet hij rauw en eerlijk.

Ons levensverhaal begon op 20 mei 2007 toen ik Janneke voor het eerst ontmoette. Dat was in Amsterdam waar mijn nicht Edith, Janneke en ik (op uitnodiging van Edith) een concert van Christy Moore bijwoonden.
En het eindigde op 28 november 2014 bij ons thuis, omdat Janneke besloten had op haar negenenvijftigste verjaardag afscheid van het leven te nemen. Dit besluit had Janneke met volle overtuiging genomen om een verdere aantasting van haar zijn, haar persoonlijkheid, door dementie ten gevolge van Alzheimer niet af te wachten. Ik mocht op dat moment haar hand vast­houden.
Door per jaar een beeld te schetsen van ons leven zoals ik dat heb beleefd, hoop ik duidelijk te maken hoe moedig en onvermijdelijk het besluit van Janneke was.

2007
Het was mei 2007 en ik was wat je zou kunnen noemen 'in between relations'. Ik had een paar maanden daarvoor een moeizame relatie verbroken die vijf jaar had geduurd. Op dat moment was ik eenenvijftig jaar oud en na twee mislukte serieuze relaties wist ik het allemaal niet meer. Ik had er alleen Anouk, mijn prachtige dochter, aan over gehouden. Die was toen zesentwintig jaar oud.
Toen werd ik gebeld door Edith. Ze legde uit dat een vriendin van haar over drie kaartjes beschikte voor een concert in Amsterdam waar in Carré de Ierse folksinger Christy Moore zou optreden. En of ik zin had om mee te gaan, want er had iemand afgezegd. Het concert was op een zondagavond om 20.00 uur en het plan was om rond 14.00 uur in Amsterdam af te spreken, zodat we voorafgaande aan het concert de stad in konden om wat te gaan eten.
Het leek me een goed plan om uit mijn dagelijkse routine te stappen en ik besloot om ja te zeggen. Op dat moment had ik geen idee welke invloed die beslissing op mijn leven zou hebben.
Op 20 mei stond ik met Edith voor het Centraal Station te wachten op die vriendin. Het was warm voor de tijd van het jaar en zonnig. Alle drie waren we met de trein naar Amsterdam gegaan. Edith en ik vanuit Alkmaar en de vriendin vanuit Amersfoort. Edith had me toen al verteld dat haar vriendin Janneke heette, dat we allemaal ongeveer even oud waren en dat Janneke aan het herstellen was van een verbroken relatie. De basisinfo, zeg maar.
Van de invulling van die dag kan ik me niet zo heel veel meer herinneren, wel heel veel van mijn gevoel. Ik werd vanaf 14.00 uur overdonderd door de schoonheid van Janneke, haar spontaniteit, gulle lach en warmte. Wat ik me nog heel duidelijk herinner is dat ik tijdens het concert, we zaten in het donker naast elkaar, me enorm moest bedwingen om haar hand te pakken. Want ja, wat wist ik nu eigenlijk van haar? En zouden mijn gevoelens wel wederzijds zijn?
Na afloop van het concert zijn we een kroeg ingedoken en hebben we honderduit gepraat en geprobeerd in vogelvlucht onze levens door te nemen. Eenmaal terug bij het Centraal Station om weer richting huis te gaan bleken de laatste treinen al vertrokken. Dat was niet zo gek, want het was ongemerkt 01.30 uur geworden. Daar stonden we dan, met elk onze afspraken voor de volgende werkdag.
Na wat mislukte pogingen lukte het uiteindelijk om een hotelkamer te boeken voor één man met twee dames en een paar uur later namen we elk onze trein richting huis met slechts een beetje slaap achter de rug. Later, toen ik Janneke vertelde over mijn aandrang om tijdens het concert haar hand te pakken, vertelde Janneke dat zij in die hotelkamer mijn hand had willen vastpakken, maar dat niet had gedurfd.
De week daarna, het was het pinksterweekend, belde Edith dat Janneke van plan was richting Alkmaar te komen en of ik zin had om gezamenlijk wat te gaan eten. Dat werd achtentwintig mei. Op deze dag werd duidelijk dat de gevoelens wederzijds waren en kregen Janneke en ik 'verkering'. Het begin van zeven en een half jaar geluk. Eigenlijk is het een onfortuinlijk wonder dat we elkaar niet eerder hebben ontmoet. Edith is al mijn hele leven mijn nicht en Edith en Janneke bleken al vijfentwintig jaar vriendinnen.
Naast een lieve schat bleek Janneke een behoorlijk bezige bij. Woonachtig in Amersfoort en werkzaam als applicatiebeheerder van het roosterpakket in het plaatselijke ziekenhuis, waar ze in negentienhonderddrieënzeventig de verpleegkundigenopleiding was gestart en vele jaren als verpleegkundige had gewerkt, had ze het zelfs tot afdelingshoofd geschopt. Daarnaast was ze voorzitster van de ondernemingsraad. Janneke had diverse relaties achter de rug te hebben en had zich daarom aangesloten bij een vereniging voor alleengaanden. Sinds een paar jaar was ze voorzitster van die vereniging en had ze een omvangrijk sociaal netwerk opgebouwd en serieus te onderhouden. Ze was net als ik een filmliefhebster met een voorliefde voor arthousefilms en van boeken lezen en van klussen te houden. Ze had een grote mate van onafhankelijkheid verworven.
In tegenstelling tot mij bleek ze een hele hechte band met haar familie te hebben. Het was slechts een paar dagen na de start van onze verkering dat ik uitgenodigd werd om mee te gaan naar een verjaardag van een nichtje en daar werd ik gelijk maar geïntroduceerd bij de familie. Vooral met haar zus en twee broers was de band heel hecht en ook haar moeder speelde een belangrijke rol in haar leven. Haar vader was jaren geleden overleden.
Het was voor ons allebei de relatie waar we al die jaren zo naar op zoek waren geweest: vanzelfsprekend, warm, respectvol en eerlijk. In het begin was het een weekendrelatie. Ik woonde namelijk in Heerhugowaard en werkte in Almere, Janneke in Amersfoort. Het werden al snel lange weekenden en veel van mijn kleding verhuisde eerder dan ik permanent naar Amersfoort.
Janneke had half juni met een paar vrienden afgesproken om voor het eerst Oerol op Terschelling te gaan bezoeken en dat dan acht dagen lang. Het leek me een prachtige gelegenheid om meer dan een weekend met haar door te brengen en ik ging graag mee. Onze Oeroltraditie was geboren. Elk opvolgend jaar zijn we er weer naartoe gegaan. Na enorm te hebben genoten van elkaar, van de prachtige voorstellingen en van de omgeving duurde het na onze eerste Oerol niet lang dat ik het aandurfde om Heerhugowaard te verlaten en onze weekendrelatie te veranderen in een fulltimerelatie. Mijn huis stond toen al te koop. Ik kreeg met wat inpassen een deel van de kast en wat laatjes voor mijn kleding en kon wat spullen in de garage opslaan. Het grootste deel van mijn overige aardse bezittingen heb ik zonder enige spijt achtergelaten. Ons leven samen was nu echt begonnen. Met dank aan Edith.
Opvallend was dat de vorige langere relatie van Janneke, Jonathan, iemand was waar ze nog steeds een hechte vriendschap mee onderhield. Het toeval wil dat ik hem ruim dertig jaar geleden al had leren kennen toen hij een relatie had met een vriendin van Edith, mijn nicht. Hij woonde toen in Alkmaar, een paar honderd meter bij mij vandaan, en we spraken elkaar in die tijd regelmatig. Janneke kwam voor hem later pas in beeld en via Jonathan raakten Edith en zij bevriend. Edith heeft feitelijk Janneke en mij aan elkaar gekoppeld. Hoe raar kan het lopen.
Tussen Jonathan en Janneke bestond het contact eruit dat er wekelijks op vrijdag- en zaterdagochtend gezamenlijk koffie werd gedronken in een café in het centrum. Vanaf het begin ben ik op de zaterdag meegegaan en dat bleken waardevolle momenten, die naast de gesprekken vaak uitmondden in het gezamenlijk oplossen van de kruiswoordpuzzel uit de krant. Janneke en ik hadden samen een voorliefde voor het oplossen van cryptogrammen wat een onderdeel van ons ontbijtritueel werd.
Naast Jonathan onderhield Janneke ook nog een vriendschapsband met twee andere oud-relaties. Een daarvan ging mee op onze Oerol-trips. We konden het prima met elkaar vinden. Bij feesten bij ons thuis was het niet ongebruikelijk dat haar drie exen acte de presence gaven. Iets wat met mijn exen volkomen ondenkbaar was.
In september besloten we onze eerste echte vakantie samen te gaan beleven. Zoals we allebei graag vakantie vierden: niets van te voren boeken, gewoon met een paar koffers in de auto stappen en maar zien waar we uitkomen. We besloten naar Kroatië te gaan, omdat het daar in die tijd nog mooi zonnig kon zijn en omdat we daar allebei nog nooit geweest waren. Het viel nog niet mee om een land te vinden waar we beiden nog niet waren geweest. Janneke was de halve wereld al over gereisd. En ik had inmiddels ook al wel wat van de wereld gezien.
Het is voor mij nog steeds de mooiste vakantie die ik tot nu toe heb beleefd. Elkaar ontdekken en onze gezamenlijke interesses uitvinden in een land dat veel mooier was dan we vooraf hadden kunnen bedenken. En ik weet zeker dat dit niet door onze roze zonnebrillen kwam. We hebben bijna dagelijks een andere plek opgezocht. In bed and breakfasts overnachtend zijn we de kust afgezakt en halverwege via de bergen weer terug. Het liefst rijdend via wegen die nauwelijks op de kaart stonden. Wegen die we Jannekeweggetjes zijn gaan noemen. Het werd één groot avontuur dat achttien dagen duurde. Het leven lachte ons tegemoet.
In oktober raakte ook nog eens mijn huis in Heerhugowaard verkocht. Door de behoorlijke overwaarde hadden we opeens een rijk gevulde spaarpot. We besloten te gaan doen waar we allebei ervaring mee hadden. Een gedateerd huis kopen met veel achterstallig onderhoud, om samen op te knappen en daarna met winst te gaan verkopen. Als we dat een aantal keer achter elkaar deden, dan zouden we rond de tijd van onze pensionering voldoende geld hebben vergaard om zonder hypotheek ons droomhuis te kunnen kopen. Dat was althans het plan.
Ik werd in die maanden ruimschoots geïntroduceerd in haar zeer uitgebreide sociale netwerk. Met diverse leden van de alleengaandenclub bouwde ook ik een warme band op en dat was tevens het geval met de vaste gezichten die we in het filmhuis regelmatig tegenkwamen. In de eerste plaats was dat te danken aan Janneke’s onbevangenheid in het benaderen en aanspreken van mensen en haar vermogen om al die mensen bij naam en toenaam te onthouden. Ze was sociaal veel en veel vaardiger dan ik. Er was altijd wel iemand die Janneke kende, waar we ook in Amersfoort kwamen, en waar ze dan een praatje mee aanknoopte en dan nooit vergat om mij voor te stellen als haar grote liefde. Daar waren logischerwijze veel mensen bij die net als Janneke in het ziekenhuis werkten. In haar loopbaan van ruim dertig jaar had ze daar een fenomenaal aantal mensen leren kennen. Ze werd enorm gewaardeerd. We hadden het er erg druk mee en dan bedoel ik: gezellig druk. Als we 's avonds in de stad op een terrasje zaten, wat we graag deden, waren we nooit erg lang met z'n tweetjes. In no time was mijn kennissenkring in Amersfoort vele malen groter dan die in de omgeving van Alkmaar en het voelde allemaal als een groot warm bad.
Door mijn ervaringen met mijn eerdere relaties vroeg ik me regelmatig af waar het addertje onder het gras zou zitten. Het was onwaarschijnlijk dat ik op mijn eenenvijftigste iemand zou leren kennen die zo bij me paste en waar geen keerzijde aan leek te zitten. Toen en in de jaren daarna ben ik in haar persoonlijkheid toch echt geen enkel addertje tegengekomen. We waren het levende bewijs dat geluk en liefde tussen twee mensen niet leeftijdgebonden is.
Al vanaf het begin was Janneke geen keukenprinses. Ze had helemaal niets met koken en daardoor was ze gewend om haar warme maaltijden in het personeelsrestaurant van het ziekenhuis te nuttigen. Ik was me de afgelopen tien jaar juist in koken gaan verdiepen en sindsdien beleefde ik er veel lol aan. De keuken werd vanzelfsprekend mijn domein. Voor ons allebei was het een uitkomst en ook op dat gebied klopte het gewoon. We vulden elkaar aan, zonder elkaar in de weg te zitten of de ander te willen veranderen.

Misschien vind je dit ook leuk :

Hoe zeven en een half jaar geluk de mist in ging

Guy M.C. Declerck

De Naakte Chirurg

review:
*verplichte velden