ÉÉN plus ÉÉN is TWEE plus

ÉÉN plus ÉÉN is TWEE plus

Rob Hodgson


EUR 18,90

Formaat: 13,5 X 21,5
Pagina aantal: 380
ISBN: 978-3-99064-368-6
Publicatie datum: 01.10.2018
Twee, qua karakter geheel verschillende personages immigreren, integreren en vinden elkaar toevallig op Aruba. Samen confronteren ze spontaan de wereld, krijgen vier kinderen waarvan één ernstig gehandicapt. Ondanks incidentele confrontaties over religie, vinden ze elkaar en completeren hun leven in hun nieuw vaderland onder het verwerken van een traumatische jeugdervaring van de echtgenoot
VOORWOORD

Dit is het levensverhaal van mijn ouders, ma Maleen en pa Jimmy, die elkaar in de jaren twintig van de vorige eeuw leerden kennen op Aruba als immigranten uit Suriname en Brits- Guyana.
Ik begin het verhaal met pa Jimmy omdat hij het eerst is heengegaan in 1997.
Hij is geboren op 15 februari 1908 in Georgetown, hoofdstad van Brits-Guyana dat vanaf 1966 bekend is als Republiek Guyana.
Omdat hij niet graag sprak over zijn jeugd- en puberjaren is die periode van zijn leven als delen van een puzzel bijeengebracht uit de stukjes en beetjes die van diverse bronnen zijn verkregen, waaronder oma Liz die ons thuis heeft opgezocht, alsmede de bezoekjes van Jimmy’s nicht en achternicht, die nu in New York wonen, aan Aruba, alsook een vakantie die ik met mijn gezin na het overlijden van oma Liz in 1972 doorbracht in Guyana waar we Rosalyn, een achternicht van pa, leerden kennen en een ander deel van de puzzel konden aanschuiven.
Ma Maleen is geboren op 16 februari 1905 in de vroegere Nederlandse kolonie Suriname, sinds 1975 bekend als Republiek Suriname.
De beeldvorming over haar jeugd- en latere jaren is mede door haar broers en zusters, die zich later vestigden op Aruba en Curaçao en daarover met kritische aantekeningen allerlei dingen vertelden, enigszins gecompleteerd, mede omdat wij haar geboorteland ter plaatse leerden kennen en overige familieleden ontmoetten bij een aantal reizen naar Suriname.
Als de op Aruba geboren zoon van pa Jimmy en ma Maleen, herinner ik me bij het schrijven van dit verhaal nog vele fragmenten uit hun leven die door bezoekjes aan bekende locaties en aan oude vertrouwde vrienden aan het licht kwamen. Tenslotte heb ik hen toen ze op leeftijd waren vaak bezocht en tijdens hun laatste jaren mogen begeleiden.
Ter voorkoming van onderlinge discussies met familieleden alsook van misverstanden over de inhoud en interpretatie van mijn verhaal, zijn alle personen in dit verhaal als fictieve personen opgenomen.
Dit boek is een aangepaste Nederlandse versie van het in 2012 in de Verenigde Staten uitgegeven boek “From Pepperpot And Pom To Foonchy”.






DEEL I JIMMY

Hoofdstuk 1
Vaders begrafenis

Het was een sombere dag, klam en kil, met de zon verscholen achter donkere wolken, terwijl ook de wind het liet afweten.
Daar stond hij dan, zwetend bij het graf van zijn vader naast zijn zuster Olivia en zijn moeder Elizabeth die zijn rechterhand stevig vasthield, helemaal overstuur en echt boos; hij was nog nooit zo boos geweest, in de eerste plaats op pa, die hen plotsklaps had verlaten en zoals ma zei, dit keer voorgoed, eraan toevoegend: voor eeuwig, dat hij naar God in de hemel was gegaan… Ma deed haar uiterste best hem te kalmeren, hoewel zij zelf haar tranen niet in bedwang had, haar gezicht was helemaal nat en ze fluisterde: zijn ziel zal spoedig deze wereld verlaten…
Hij begreep niet wat ze daarmee bedoelde, maar voelde aan wat ze wilde zeggen. Hij wist wat waar was of niet waar en piekerde verder zonder te janken, met een ernstig gezicht voor zich uit starend.
Hij was net acht, zat pas vier maanden op de basisschool, toen pa op een dag, komend uit zijn kantoor, vroeg in de middag, struikelend de trap opliep, helemaal bezweet en ziek. Nadat hij in bed lag, kwam de dokter die ze in allerijl hadden laten roepen. Hij opende zijn hemd, controleerde zijn temperatuur en polsslag, waarna hij hem iets hoorde zeggen over griep, en hij dacht dat hij ook zei: malaria… Jimmy begreep niet wat dat was, er was geen vreemdeling in huis geweest, maar hij hoorde de dokter nogmaals hetzelfde woord fluisteren tegen zijn moeder: malaria…, koorts…, ernstige griep…
Twee dagen later is pa ‘s nachts ingeslapen. Toen Olivia en hij ’s morgens vroeg bij hem kwamen, zat ma aan zijn zijde en huilde. Ze nodigde hen uit samen met haar te bidden en zei dat God besloten had dat pa bij Hem in de hemel moest komen. Hij begreep er niets van en vroeg zich af of zijn verbeelding hem geen parten speelde. Ja, waar had ma het nu over?
Daarom werd hij boos op God omdat Hij pa geroepen had en het was niet alleen een simpel verzoek, neen, het was een duidelijk bevel; pa was de enige die geroepen was om bij Hem te komen en God had hardhandig pa van hen weggenomen. En hij dacht: God is een grote egoïst, dat is niet mooi en ik kan niet begrijpen waarom Hij dit doet, maar het gebeurt terwijl ‘wij’ hem hier nodig hebben. Ma heeft ons geleerd dat een egoïst er niet van houdt om wat dan ook te delen met anderen, daarom weet ik zeker dat God een egoïst is…
Kort nadat de dokter vertrok kwamen er drie vrouwen in werkkleding. De dokter had ze op verzoek van ma gevraagd om haar te helpen. Olivia en hij werden verzocht naar hun kamer te gaan en daar te blijven totdat ze klaar waren.
Olivia vertrok snikkend en jankend, maar hij draalde een beetje voor hij naar zijn kamer ging, met tegenzin en langzaam. Nadat hij gezien had dat ze respectloos begonnen pa uit te kleden en nadat ma hem een duwtje gaf uit de deuropening, hoorde hij hen vragen om een emmer en zag hij hen water halen uit de regenbak.
Bijna een uur later waren ze klaar en namen afscheid met de belofte aan ma om haar nicht Brenda te vertellen over pa, en haar man, een bekende timmerman, te vragen voor haar een mooie lijkkist te maken en deze thuis te bezorgen voor de begrafenis.
Vervolgens nodigde ma Olivia en Jimmy uit om bij haar te komen en vonden ze pa op bed. Zijn ogen waren gesloten en zijn handen lagen netjes gevouwen op zijn borst. Ma vertelde dat ze hem persoonlijk op zijn gezicht en kleding had besprenkeld met haar beste parfum en zijn gezicht met poeder had opgemaakt; hij zag er keurig uit, netjes gekleed in zijn beste jas en das. Ma zei dat ze een mooie kist voor hem had besteld waarin hij later zou worden opgebaard in de voorkamer waar de familie en vrienden afscheid konden nemen. En hij herinnerde zich nog dat ma hen uitnodigde samen met haar te bidden, waarna ze fluisterend te kennen gaf dat ze de priester nodig hadden en Olivia vroeg om naar Vader Francis te gaan en hem te vertellen wat er met pa gebeurd was. Verder moest ze bij de Hewitts een paard-en-wagen bestellen om oom Alfred en haar tante Emma op te zoeken, maar mocht niet vergeten ook bij oom Ben en oom Clovis langs te gaan.
Zij en Jimmyboy zouden een aantal vrienden in de buurt opzoeken om iedereen te vertellen dat de begrafenis de volgende dag om vier uur ’s middags zou plaatsvinden, waarbij ze ervan uitging dat Vader Francis zou instemmen met haar voorstel van dag en tijd.
Toen Olivia weer thuis was gekomen, bracht ze een mand met eten die tante Irene haar had meegegeven met een briefje waarin ze aandrong goed voor zichzelf te zorgen.
In de namiddag kwamen diverse buren en vrienden langs om te condoleren en gaven hen daarbij, vaak met betraande ogen, een knuffel en een zoen. Jimmy vond dit niet leuk maar besefte dat hij het moest gedogen. De volgende morgen kon hij zich niet meer herinneren hoe hij zijn bed gevonden had en in slaap was gevallen.
Als ontbijt kregen ze een bord pap; later realiseerde hij zich dat ma zelf, vreemd genoeg dit keer, ook een bord pap nam en hen op het hart drukte vandaag sterk te zijn omdat het een zware dag zou worden…
Vóór de begrafenis was er een heilige mis in de kerk, waarna hij als in een droom met de stoet naar het kerkhof wandelde waar andere ceremonies plaatsvonden waarbij hij samen met ma en Olivia moest gaan staan en bidden, terwijl hij verdrietig piekerde en huilde tot hij bijna flauwviel, leunend tegen Olivia. Ma was evenzo diep geraakt en had medelijden met haar kindjes en zichzelf…
Hij bleef doorpiekeren over pa’s heengaan en God die op zo’n wrede wijze had besloten pa bij hen weg te nemen. Hij was boos en hij wist zeker dat niemand zoveel van pa had gehouden als hij. Ze vertrouwden elkaar en speelden graag samen tijdens zijn lunchpauze of wanneer hij van kantoor kwam. En nu wist hij niet meer hoe het verder zou gaan met zwemmen en vissen. Soms maakten ze met pa een tocht naar het binnenland in een paard-en-wagen en brachten ze enige dagen door op de boerderij bij oom Alfred en tante Irene. Nu was dit alles voorbij… Als in een droom begonnen zijn gedachten weer te dwalen; hij voelde zich eenzaam, tot ma plotseling aan zijn hand trok, het zweet van zijn gezicht veegde en zachtjes zei: “Het is voorbij, we moeten nog even wachten, het is nu de tijd voor familie en vrienden om afscheid te nemen.” Hij begreep haar niet maar volgde haar gedwee.
Oom Alfred en tante Irene stonden erop dat ze hen naar huis brachten met hun paard-en-wagen, hoewel hij liever alleen langzaam naar huis wilde wandelen.
Thuisgekomen bleven oom en tante nog enige tijd om hen te troosten en moed in te spreken, en ook om hen wat eten te geven uit een mand die ze voor deze gelegenheid hadden meegenomen. Geheel uitgeblust namen ze daarna afscheid, het begon al donker te worden. Later herinnerde hij zich dat ma hen flink omhelsde en met tranen in de ogen bedankte dat ze waren gekomen en hun tot steun waren geweest, maar vroeg het hun niet kwalijk te nemen dat ze zo weinig hadden gegeten vanwege hun groot verdriet…
Jimmyboy zat nog steeds helemaal alleen in een hoekje, stil en boos. Pa’s heengaan hield hem nog steeds bezig en hij kon nog steeds niet geloven dat pa niet terug zou komen zoals ma en Olivia hem keer op keer hadden verteld. Ja, hij wist dat hij pa had zien liggen in een kist met gesloten ogen alsof hij sliep. Ook herinnerde hij zich pa’s graf en dat hij gezien had hoe de kist werd neergelaten in de grond, of was het zijn fantasie? Neen, want hij wist dat het waar was nadat hij de dag na de begrafenis naar zijn ouders kamer ging en daar ma en Olivia aantrof, geknield voor het beeldje van de Heilige Maria op de zijtafel naast ma’s nachttafeltje. Toen pas drong de harde waarheid die hij de vorige dag had meegemaakt goed tot hem door en werd hij weer boos op pa en op God. Hij holde jankend de kamer uit en ging op bed liggen totdat ma en Olivia bij hem kwamen. Hij vroeg herhaaldelijk over pa en zij spraken maar door over God en de hemel en drongen er bij hem op aan om te accepteren dat pa er niet meer was… in deze wereld. Hij werd bijna dol van hun geklets met een toelichting die hij niet kon begrijpen, totdat hij eindelijk besefte dat boos worden niet hielp. Hij werd chagrijnig, voelde zich eenzaam en verdrietig, had geen eetlust en piekerde verder en dacht: misschien is het goed hetzelfde te doen als pa gedaan had, gewoon ziek worden en doodgaan…
Hij begon te bidden met een verzoek aan God hem te roepen, hij was er klaar voor en wilde graag naar de hemel gaan om bij zijn pa te zijn. Hij werd ziek, weigerde te eten en vertelde ma dat hij geen honger had en piekerde verder. Hij voelde aan dat het zwaar zou zijn voor ma en Olivia als hij zou sterven, niettemin dacht hij dat zij in staat waren ermee om te gaan. Ze wisten hoe ze moesten bidden om troost en kracht, en ook hoe ze hun verdriet opzij konden zetten. Ze waren meisjes en zouden het wel kunnen verwerken. En hij piekerde verder: pa was mijn enige goede vriend, de enige vriend van wie ik werkelijk gehouden heb, niet alleen omdat hij graag met mij speelde en met mij op stap ging, immers ik speel niet graag of vaak met Olivia en haar poppen, terwijl ma meestal alleen tijd heeft voor het huishouden, het klaarmaken van de maaltijden en om ons te verzorgen. Ik zal nu helemaal alleen zijn… Alles wat ik van plan was met pa is voorbij, geen babbelen, geen spelen, geen uitjes… Ma heeft daar geen tijd voor en Olivia houdt niet van de rivier omdat ze niet wilde leren zwemmen, ze is bang om in de rivier een bad te nemen, en ik weet zeker dat ma niet zal toestaan dat ik bij de rivier ga spelen of om daar krabben te vangen zoals ik dat deed met pa. Ze vond het wel leuk om de krabben klaar te maken die we thuisbrachten. Ik kan me nog goed herinneren hoe Olivia een paar jaar geleden bijna verdronk toen pa haar leerde zwemmen… Nadat ma het voor haar opnam door te zeggen dat zwemmen niet iets voor meisjes was, is ze nooit meer het water ingegaan en bleef altijd aan de kant met haar voeten spetteren in het water. Ze vindt het veel leuker domme spelletjes te spelen met haar poppen en nu zal ik zonder pa helemaal alleen mijn eigen weg door het leven moeten vinden. Ik wil nu weten wie God werkelijk is en hoe je in de hemel kan komen. Ma en Olivia hebben hun best gedaan om me te vertellen dat er een God is in de hemel, waarbij ze naar boven wijzen, naar de wolken, ook al regent het pijpestelen, maar ik kan me niet voorstellen dat iemand daar kan wonen en nooit zijn gezicht laat zien ook al schijnt de zon. Maar zij volharden in hun verhaal en vertellen dat daar alles prachtig is en dat ik moet accepteren dat pa niet meer ziek is en nu daar woont en gelukkig is. Neen, ik snap er niets van, hoe kunnen ze dat weten?
Hij kreeg een vreemd gevoel in zijn hoofd, het was alsof hij suf en dom was geworden. Hij kon zich niet voorstellen dat er een God was van wie men zegt dat Hij alle mensen liefheeft en in de hemel woont. Hij snapte het niet en dacht: misschien komt het door mijn leeftijd, maar als wat ze zeggen over de hemel waar is, dan weet ik zeker dat ik graag daarheen wil gaan om bij pa te zijn…
Nadat hij ma verteld had over zijn gedachten en voornemens om ziek te worden en net als pa dood te gaan, en dat hij nu elke dag bad dat God hem zou vragen bij Hem te komen, bij zijn pa in de hemel, had ze het niet meer en barstte in tranen uit, omhelsde hem stevig en zei jankend: “Neen, dat moet je niet doen, je bent nog te jong om dood te gaan,” en (bijna schreeuwend): “Neen! je moet God niet vragen om dood te gaan, het is niet goed om zo te denken, er staat jou nog een lang en gelukkig leven te wachten voordat God je zal roepen om bij bij Hem en pa in de hemel te komen.”
Toen hij zag dat ze buiten zinnen raakte, hem stevig beetpakte en knuffelde en hem jankend aansprak werd hij bang. Zo’n emotionele uitbarsting had hij niet verwacht en hij wist niet meer wat hij moest doen totdat hij in een flits wist wat hij moest zeggen en ma wees op Dorientje, de baby van een buurvrouw die een paar weken geleden stierf, en het verhaal dat ma hem toen verteld had dat God Dorientje geroepen had om een engeltje te worden en dat hij nu ook een engel wilde worden… Maar ma reageerde onmiddellijk met de woorden: “Dat was een heel ander geval, zij was nog een baby, jij bent een grote vent, misschien met een paar kleine zonden… Jimmyboy…, ik smeek je,” en (hem diep in de ogen kijkend), “beloof me alsjeblieft, stop meteen met het denken en bidden zoals je me net vertelde.”
Zijn (halfslachtig) antwoord: “Ik zal erover nadenken…”
Later in bed dacht hij aan de verhalen over God en de hemel. Verhalen die hij altijd mooi had gevonden, maar nu wist hij plotseling niet meer wat hij moest geloven. Het enige dat hij zich nog herinnerde was dat ma zeer emotioneel was geworden en hem innig knuffelde voordat hij in een diepe slaap viel en droomde: hij zag hoe zijn onderwijzer de klas vertelde dat God er was om hen te beschermen en lief te hebben en dat God zou zorgen voor ieder mens in deze wereld. Maar hij had nog geen antwoord gehad op zijn vraag waarom God pa tot zich had genomen en wist niet wat er nu zou gebeuren. Daarom wilde hij doodgaan, om bij pa te kunnen zijn…

Misschien vind je dit ook leuk :

ÉÉN plus ÉÉN is TWEE plus

André Haakmat

Late oogst

review:
*verplichte velden